Blog terrashoppen - stoepband en onkruid

Terrashoppen oftewel: hoe kun je je denken kantelen?

Heb je de titel wel goed gelezen? Las je toevallig terra-shoppen? Het is grappig hoe het werkt met associaties. Onze brein kiest snel voor het bekende en shoppen is een woord dat we allemaal kennen.

Hoe kom ik hierop? Afgelopen vrijdag stuurde ik een bericht met het woord terrashoppen. Ik had namelijk al mijn afspraken buiten op terrasjes gepland in verband met het heerlijke lenteweer. En toen reageerde iemand die zich afvroeg wat voor potgrond ik ging halen. Volg je hem nog? Terra=grond en shoppen natuurlijk.

Hoe werkt dat eigenlijk met associaties? Een associatie is het onbewust verbinden van de ene gedachte met een andere. Technisch werkt het zo: in onze hersenen zijn de cellen met elkaar verbonden en geven continue signalen aan elkaar door. De mogelijkheden om verbindingen aan te gaan zijn weliswaar talrijk maar in de regel kiest ons brein voor bekende structuren en verbindt deze aan elkaar. We noemen dat sterke verbindingen.

Zo is de verbinding gras-groen-kikker waarschijnlijk een meer voor de hand liggende associatie als gras-was-appel. Voor een denkactiviteit die we regelmatig herhalen zijn sterke verbindingen enorm efficiënt . Het geeft ons de mogelijkheid om snel te handelen. Na een tijd worden sterke verbindingen patronen, je kunt het ook zien als brede snelwegen die dwars door je brein lopen. Hartstikke handig voor routinehandelingen. Als we echter iets nieuws willen bedenken hebben we een probleem. Want hoe kom je van die afslagloze snelweg af ? Eigenlijk is de enige mogelijkheid om dwars over de vluchtstrook en door de vangrail rijden. Als je dat nu vaker doet ontstaat er een nieuwe weg. Het is eigenlijk heel simpel, maar je moet je hersencellen een beetje dwingen. Ik geef je twee oefeningen die ik ook vaak in trainingen creatief denken gebruik. Ze helpen je om flexibel te associëren:

  • Doorbreek je denkpatroon door te kantelen bij het associëren. Zo kom je in een andere context terecht. Een ei legt een kip, maar op het IJ kun je varen. De combinatie ei-zeilboot ligt dan niet voor de hand. Je kunt hierbij oefenen door te rijmen (gras-was), te vergroten (slakkenhuis-wolkenkrabber) of juist te verkleinen of het tegendeel te roepen (zuur-zoet).
  • Maak een terugkoppeling. Verwijder je zo veel mogelijk van je onderwerp en koppel terug. Stel je start bij ei, neem dan een willekeurig voorwerp in de ruimte bijvoorbeeld lamp en probeer terug te associëren. Lamp-licht-geel-ei. Probeer ook eens van eskimo naar paddenstoel te associëren.

Je zult merken dat je na een tijdje veel sneller nieuwe verbindingen kunt maken en makkelijk om een hoekje kunt denken. En laat dat nou een onmisbaar vaardigheid zijn voor iedereen die eens af wil van de gebaande denkpaden.  Want, anders doen begint met anders denken.